Nawracająca ciemieniucha objawia się w postaci żółtawych tłustych łusek we włosach przypominających łupież, a jej przyczyną najczęściej jest alergia dziecka lub stan zapalny skóry. Aby się pozbyć ciemieniuchy i zapobiegać jej nawrotom, trzeba stosować regularne środki pielęgnacyjne.
Ciemieniucha to problem przede wszystkim niemowląt i małych dzieci do około 2.-3. roku życia, co wynika z niedojrzałości gruczołów łojowych ich skóry. Aby pozbyć się problemu, trzeba ciemieniuchę systematycznie wyczesywać. Mimo tego lubi powracać, zwłaszcza u dzieci mających do niej skłonność, czego częstym powodem są alergie i atopowe zapalenie skóry (AZS). Podpowiadamy, jak pozbyć się nawracającej ciemieniuchy u rocznego dziecka, jak i starszego - dwulatka, trzylatka lub czterolatka.
Na czym polega nawracająca ciemieniucha
Niestety ciemieniucha lubi nawracać i mimo tego, że skóra maleństwa jest już dojrzalsza, problem z brzydkimi łuskami we włosach nadal pozostaje i cyklicznie powraca. Efekt jest taki, że ciemieniuchę mają roczne dzieci, a także, dwu-, trzy- i czteroletnie. Zdarza się nawet ciemieniucha u nastolatków i u dorosłych.
Ciemieniucha to rodzaj łagodnego łojotokowego zapalenia skóry, występującego w postaci złuszczania się owłosionej skóry głowy i powstawania na niej tłustych żółtawych łusek. Dolegliwość powstaje w wyniku nadmiernego wydzielania się łoju (sebum), ale nie swędzi, nie jest bolesna i bezpośrednio groźna dla zdrowia, tyle tylko, że nieestetycznie wygląda.
Trzeba ciemieniuchę usuwać, gdyż zaniedbanie grozi powstaniem stanu zapalnego skóry i wdarciu się infekcji bakteryjnej lub grzybiczej. Ciemieniucha lubi także się rozprzestrzeniać na inne części ciała – na twarz, brwi, uszy, szyję, tułów oraz okolice pieluszkowe.
Najczęściej zwalcza się ją za pomocą codziennego mycia głowy szamponem i nacierania skóry głowy oliwką. Taka regularna pielęgnacja z reguły wystarcza, aby problem znikł w ciągu kilku tygodni lub miesięcy.
Objawy nawracającej ciemieniuchy
Objawy ciemieniuchy, czy to u niemowląt, czy też nawracającej u starszych dzieci są na ogół zawsze podobne - są to: żółtawe łuski, z czasem robiące się coraz grubsze i złuszczające się. W ich miejsce powstają kolejne. Zdarza się, że tworzy się na skórze skorupka, pokrywająca owłosioną część głowy. .
Jeżeli doszło do stanu zapalnego skóry, wówczas na skórze pojawiają się:
-
sączące wykwity,
-
obrzęk,
-
swędzenie,
-
zaczerwienienie w miejscach występowania stanu zapalnego.
Przyczyny nawracającej ciemieniuchy
Uporczywie nawracająca ciemieniucha może być sygnałem, że:
dziecko jest alergikiem,
-
doszło do infekcji skóry,
-
zakażenia grzybem drożdżakiem z rodzaju Malassezia,
-
używany jest niewłaściwy, uczulający kosmetyk.
Leczenie nawracającej ciemieniuchy
Leczenie ciemieniuchy w przypadku jej nawrotów jest podobnego do tego, jakie zazwyczaj stosujemy przy usuwaniu jej u niemowląt:
Opiera się na czterech krokach pielęgnacyjnych, które trzeba stosować regularnie przez kilkanaście dni:
-
rozmiękczanie łusek - nie wolno ich szorować, zdrapywać lub skubać; trzeba je zmiękczyć oliwką dla niemowląt lub inną oliwką, np. oliwą z oliwek lub olejem kokosowym. Nałożona nawet na kilka godzin przed kąpielą substancja nawilżająca sprawi, że łuski staną się miękkie i dadzą łatwo się wyczesać,
-
usuwanie – rozmiękczone łuski należy bardzo delikatnie wyczesać szczoteczką z miękkim włosiem (nigdy nie grzebieniem, może to bowiem doprowadzić do zadrapań, a to otwarta droga dla drobnoustrojów),
-
głowę dziecka można myć specjalnym szamponem na ciemieniuchę. Są także szampony lecznicze, jednak ich stosowanie wymaga lekarskiej porady,
-
obserwacja - należy uważnie obserwować zmiany i konsultować je z pediatrą dziecka.
Leczenie nawracającej ciemieniuchy u lekarza
Jeżeli mimo stosowania regularnych zasad pielęgnacji skóry z ciemieniuchą jej problem nie znikł, koniecznością staje się leczenie dermatologiczne.
Lekarz może zdecydować o zastosowaniu:
-
leków przeciwgrzybiczych - w sytuacji gdy mamy do czynienia z namnażaniem się drożdżaka Malassezia lekarz może przepisać w postaci kremów i szamponów np. klotrimazol, nystatynę lub natamycynę,
-
kremu ze sterydem,
-
kremu będącego połączeniem sterydu i preparatu przeciwgrzybiczego.
Przy nawracającej ciemieniusze trzeba też wykluczyć choroby, które mogą być przyczyną dolegliwości. Chodzi o ustalenie, czy dziecko nie cierpi na:
-
alergię pokarmową – uczulenia na mleko krowie, jaja, czekoladę, seler może się objawić w postaci ciemieniuchy,
-
atopowe zapalenie skóry – AZS często powoduje np. ciemieniuchę na brwiach dziecka.
Bibliografia:
-
Buczek A., Wcisło - Dziadecka D., Sierant K., Brzezińska-Wcisło L., Co nowego w etiologii i terapii łojotokowego zapalenia skóry, Borgis - Postępy Nauk Medycznych 1a/2018, s. 49-54.